۱۳۸۸ فروردین ۲۷, پنجشنبه

هویت ایرانی و زبان فارسی(۲)

امروز کتاب «هویت ایرانی و زبان فارسی» نوشته دکتر شاهرخ مسکوب *را تمام کردم. نکات جالبی در کتاب وجود داشته که متاسفانه بدلیل تنبلی و یادداشت برداری نکردن تمامشان را به یاد ندارم. 
نویسنده در ص ۱۷تعریفی از هویت ایرانی در دوره ساسانی می‌دهد. بر اساس این تعریف این هویت در نوعی اشتراک خلاصه می شود؛‌اشتراک در اساطیر، اساطیری که «بنیان دین و بینش آنها از عالم وجود بود». همچنین «دستگاه دولتی واحد با شاهنشاهی در رآس» و نهایتا «یک ساخت اقتصادی و اجتماعی که همه در آن دخیل بودند.» اینها چیزهایی بود که هویت ایرانی را تعریف می کرد. 
اگرچه دکتر مسکوب از زبان واحد به عنوان یکی از شاخص‌های هویت ایرانی در این دوره نام نمی‌برد، اما در دوره های بعد این زبان است که در کنار تاریخ به عنوان مهمترین شاخص هویت ملی ما می‌شود. علت این تغییر در تعریف هویت ایرانی بخاطر آنست که دو شاخص «دستگاه دولتی» و «ساخت اقتصادی» در دوره های بعد از حمله اعراب به ایران از عوامل همگونی ایرانیان با اعراب می شود و تنها زبان و تاریخ ماست که به عنوان وجه ممیزه ما باقی می‌ماند. گفتنی است که از آنجا که هنرها(بجز معماری) در اسلام جای رشد نداشته، لذا ایرانی نتوانست از آن به عنوان شاخص هویت خود استفاده کند. 
ایرانی‌ها، در جریان حمله اعراب، پایگاه‌های فرهنگی و مدنی خود را یکی یکی از دست دادند و تنها موفق شدند که دو سنگر و جایگاه، یعنی تاریخ و زبان خود را حفظ نمایند.
-------------------------------
*دکتر شاهرخ مسکوب،  متولد 1304 شمسی بابل، دوره ابتدائی را در مدرسه علميه پشت مسجد سپه‌سالار تهران گذراند. از كلاس پنجم ابتدائی مطالعه رمان و آثار ادبی را شروع كرد. سپس در اصفهان تحصيل كرد و در سال 1324 به تهران بازگشت و در دانشكده حقوق دانشگاه تهران به تحصيل پرداخت. او در ۲۲ فروردین ۱۳۸۴ در پاریس وفات کرد.
------------------------------
لینکها:


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر